Konvansyon Belèm nan : yon pwoteksyon pou fanm

Atik 10 la mande leta chak peyi pou yo remèt Komisyon Entèrameriken Fanm nan yon rapò nasyonal, kote yo dwe di aklè ki mezi yo pran pou bare wout vyolans sou fanm nan, pou eliminen li e pou bay viktim yo èd ak sèvis yo bezwen. Fòk yo mete nan rapò a ki pwoblèm yo te jwenn pou aplike konvansyon an e pou reyalize pwogram prevansyon yo met sou pye a. lèfini, atik 10 la di fanm yo ki wout pou yo swiv pou yo voye repons leta a bay Komisyon an.

Men sa ki tou nouvo nan Konvansyon Belèm nan ki fè l al pi lwen pase premye dokiman entènasyonal kont vyolans sou fanm yo, li ekri nan atik la. Nenpòt ki moun, gwoup oubyen òganizasyon ki pa sou kont gouvènman, gen dwa voye bay Komisyon Entèramerikèn Dwa Fanm nan yon petisyon, oubyen yon plent, pou denonse nenpòt ki leta manm ki vyole atik 7 nan Konvansyon Belèm nan. Kidonk, menmsi pa gen lwa ni mezi ki pran pou pini yon mari oubyen nenpòt ki nèg k ap fè vyolans sou youn oubyen plizyè fanm, yo ka denosa li. Si lalwa pa pwoteje yon fanm kòmsadwa kont vyolans gason yo nan travay, lekòl ak inivèsite, nan lopital, elatriye, òganizasyon fanm yo ka denonse reskonsab vye zak sa yo, denonse leta ki pa fè travay li nan nivo Komisayon Entèramerikèn Dwa Fanm nan.

Menmjan an tou, Konvansyon an di bagay ki pi enpòtan tou pou pwoteje sante fanm yo. Pa gen lontan Bank Mondyal rekonèt gen yon epidemi vyolans sou fanm e li deklare se youn nan gwo kòz kidetwi sante fanm yo, sitou sa yo rele sante repwodiktif la, sa vle di tou sa ki gen arevwa avèk lanmou nan lavi yon fanm avèk chwa pou yon fanm fè pitit oubyen pa fè pitit. Konvansyon an di ki sanksyon leta ak sosyete a dwe pran kontn enstitisyon k ap travay pou sante fanm e ki pa respekte ni kò fanm nan, ni lespri li.

Kisa ratifikasyon an ap pote pou nou?

Nan jounen 3 avril 96 la, gen 2 keksyon enpòtan ki te poze nan lachanm. Depite Estivenn ak Depite Barré te di : ‘’Gen lòt konvansyon ki te siyen ki pa janm respekte, èske y apral aplike Konvansyon Belèm nan ? Depite Gary Guiteau ak Depite Salomon Josué yomenm, te mande : ‘’Kisa Konvansyon an pral pote pou fanm yo ?

Palmantè yo te pran angajman jou 3 avril 96 la, pou yo mete enèji yo pou chanje lwa lakay nou. ‘’Se yon angajman n ap pran vizavi òganizasyon fanm yo. Konvansyon Belèm nan ap ede sosyete sivil la defann tèt li.’’ Fanm yo yomenm, dwe pwopoze palman an nouvo lwa pou anpeche vyolans fèt sou fanm, pou pini koupab yo jan Konvansyon Belèm nan mande li a. Lèfini, fòk gen plis fanm senatè ak depite ki konsyan wòl yo genyen pou fè kòz fanm nan vanse nan Lachanm.

Konvansyon an ka yon zouti ki fò anpil pou kaba enpinite epi fè vanse dwa fondamantal fanm yo genyen pou yo viv san vyolans, ni kè sote. Men, li p ap fè anyen san fòs mouvman fanm nan ki dwe fè presyon pou leta tabli bonjan politik kont sitiyasyon vyolans lan, epitou presyon sou moun k ap ran desizyon nan OEA sou dosye ka vyolans dwa fanm n ap voye ba yo.

Se pou sa, Rhonda Copelon, direktè Pwogram Defansm Dwa Fanm yo nan inivèsite Nouyòk, ki te delege nan premye reyinyon gwo save yo pou te ekri Konvansyon Belèm nan, deklare : ‘’Noumenm fanm n ap gen pou nou rantre nan tout enstitisyon k apral gen yon wòl enpòtan pou aplike konvansyon sa a. Se pa konsa konsa n ap rive kote konvansyon an di a pou fè prevansyon, sanksyon ak dechoukay vyolans kont fanm nan. Objektif sa yo mache ak yon chanjman totalkapital nan sosyete a’’.

Neli Kwame